Wielu Polaków bardzo lubi spędzać czas w przeróżnych lokalach gastronomicznych. Wyjść można ze znajomymi, rodziną, jak i samemu. Od wielu lat sporą popularnością cieszą się restauracje. Czym tak właściwe są, czy każde miejsce, w którym serwowane jest jedzenie to restauracja?

• Czym jest restauracja? Skąd wzięła się nazwa?
• Gdzie powstała pierwsza restauracja?
• Jakie typy restauracji znamy współcześnie?

Czym jest restauracja? Skąd wzięła się nazwa?

Restauracja jest jednym z bardziej eleganckich lokali gastronomicznych. To typ miejsca, w którym goście obsługiwani są przez kelnerów. Posiłki przygotowywane są na indywidualne zamówienie, a konsumpcja obywa się przy stolikach. Zazwyczaj menu restauracji jest rozbudowane i można znaleźć w nim: przystawki, sałatki, zupy, drugie dania, desery, napoje zimne, gorące oraz alkoholowe. Bardzo często wystrój oraz posiłki połączone są motywem przewodnim, np. związanym z daną kuchnią – narodową lub regionalną. W restauracjach mogą być organizowane imprezy okolicznościowe oraz dodatkowe atrakcje np. dancingi.

Nazwa „restauracja” pochodzi od francuskiego czasownika „restaurer”, który w dosłownym tłumaczeniu oznacza „przywrócić”. Najprawdopodobniej terminologia ta po raz pierwszy w odniesieniu do miejsca serwowania posiłków została użyta w 1765 roku. Czy właśnie wtedy powstały pierwsze restauracje?

Gdzie powstała pierwsza restauracja?

Choć może być to zaskakujące, pierwsza restauracja powstała około 1100 roku w Chinach. Już wtedy funkcjonowały tam znane nam z dzisiejszych lokali podawanie dań à la carte oraz wykwalifikowana obsługa kelnerska. Początkowo restauracje usytuowane były w miejscach typowo turystycznych, z czasem jednak przeniosły się także do innych dzielnic. Uważa się, że kolejnym z krajów, w którym pojawiły się restauracje, jest Japonia. W Europie pierwowzorem znanych nam do dziś restauracji było table d’hóte, czyli spożywanie przez gości posiłku przy tzw. stole gospodarza za określoną cenę. Biesiadnicy nie mieli możliwości wyboru dań. Uważa się, że pierwsze w Europie restauracje funkcjonujące na panujących do dziś zasadach zostały otworzone we Francji w XVIII wieku. Serwowano w nich „bouillons restaurants”, czyli ożywcze buliony.

Wśród najstarszych wciąż funkcjonujących miejsc na świecie należy wymienić:

• Rules w Londynie,
• Tavares w Portugalii,
• The Griswold Inn w Essex w stanie Connecticut,
• Sobrino de Botit w Madrycie,
• Café Procope w Paryżu,
• A La Petite Chaise w Paryżu,
• White Horse Tavern w Newport w stanie Rhode Island,
• Zur letzten Instanz w Berlinie,
• Honke Owariya w Kioto,
• Zum Franziskane w Sztokholmie,
• Bianyifang w Pekinie,
• Wurstkuchl w Ratyzbonie,
• St. Peter Stiftskeller w Salzburgu.

Prawdopodobne jest, że wkrótce swoją działalność wznowi najstarsza restauracja w Polsce (i jedna z najstarszych w Europie) – Piwnica Świdnicka we Wrocławiu.

Jakie typy restauracji znamy współcześnie?

Jak wspomniono wcześniej, w Polsce znaleźć można restauracje, które serwują dania narodowe bądź regionalne. Nie jest to jednak jedyna możliwość podziału tego typu miejsc. Bardzo często wyróżnia się casual dining oraz fine dining. Czym są? Za casual dining uważa się miejsca, w których serwowane są smaczne, proste potrawy w przystępnych cenach, a w lokalu zazwyczaj panuje przytulna, domowa atmosfera. Warto zaznaczyć, że segment ten rozwinął się w znacznym stopniu przez ostatnie lata, dlatego wśród właścicieli obiektów tego typu panuje spora konkurencja. Drugim rodzajem restauracji jest fine dining. Dania serwowane w tym miejscu są nieco droższe niż w przypadku casual dining oraz bardziej wyszukane, na talerzach pojawiają się bardzo ekscentryczne, zaskakujące połączenia. Wnętrza restauracji tego typu są zazwyczaj bardzo luksusowe, eleganckie i zdumiewające, a karta mało rozbudowana.